Open eind risico's
Participatiewet inkomensdeel (BUIG)
Gemeenten ontvangen voor de bijstand een specifieke uitkering van het Rijk (BUIG). Voor 2021 is het tekort op dit budget €2,96 mln. (5,95% van het rijksbudget). Het maximale risico op de BUIG is 10% van het rijksbudget. Boven dit percentage worden gemeenten gecompenseerd door het Rijk. Voor de risicomatrix wordt uitgegaan van het verschil tussen het tekort 2021 en het maximale risico zijnde €5 mln. Gezien de dalende trend in 2021 van 3.840 bijstandsgrechtigden begin januari naar 3.621 in december wordt het financiële risico van een toename van de bijstandsuitgaven tot het maximale niveau in de risicomatrix gewogen op laag.
Armoedebeleid
Het armoedebeleid bestaat uit diverse open einde regelingen waaronder vergoedingen voor beschermingsbewind, kinderparticipatie regelingen, regelingen voor chronisch zieken en diverse inkomenstoeslagen. De budgetten voor het minimabeleid zijn op niveau. De weging van het risico in de risicomatrix is laag.
Leerlingenvervoer
Door een toename van het aantal te vervoeren leerlingen lopen de kosten van het leerlingenvervoer op. In 2021 is het budget daarom structureel verhoogd. Het budget is in 2021 met 2,5% in geringe mate overschreden. De weging van het risico in de risicomatrix laag.
WMO
WMO dagbesteding en thuisondersteuning zijn openeinde regelingen. Risico’s als afwenteling vanuit de Wet Langdurige Zorg, toename zorgbehoefte, druk vanuit wachtlijsten, wijzigingen in landelijke beleid waaronder invoering abonnementstarief, komen hierin tot uitdrukking. De uitgaven voor Wmo verstrekkingen en Wmo dagbesteding zijn in 2021 stabiel gebleven binnen het budget. In de risicomatrix is hiervoor de weging laag. Voor thuisondersteuning blijft -door de onzekerheid over de ontwikkeling van de toename van de zorgvraag als gevolg van de coronacrisis en het abonnementstarief- de weging in de risicomatrix midden.
Eigen bijdrage WMO
De eigen bijdrage voor de Wmo wordt geïnd door het CAK. Inkomsten en raming zijn in evenwicht. Het risico op de eigen bijdragen is laag.
Jeugdzorg
De activiteiten die de gemeente uitvoert in het kader van de Jeugdwet kenmerken zich door het open einde karakter. Afgelopen jaren zijn de uitgaven voor jeugdzorg harder gestegen dan de trendmatige stijging van de begroting. Deze ontwikkeling heeft in 2020 en 2021 tot een overschrijding van de begroting geleid. Ook voor 2022 bestaat dit risico. Dit is overigens een landelijk beeld. Het Rijk heeft voor 2021 en 2022 additionele middelen beschikbaar gesteld voor jeugdzorg. De weging van de in de risicomatrix is hoog.
Arbeidsparticipatie
Op 1 januari 2019 zijn alle op arbeid gerichte participatie- en re-integratieactiviteiten overgegaan naar Tiem. Het aantal bijstandsgerechtigden is het afgelopen jaar gedaald waardoor er minder beroep gedaan wordt op arbeidsparticipatie en het participatiebudget. Vanwege de afname van het aantal bijstandsgerechtigden wordt het risicoprofiel voor arbeidsparticipatie gewogen op laag.
Sociale werkvoorziening
Gemeenten ontvangen van het Rijk een specifieke uitkering voor de Wet sociale werkvoorziening (Wsw). De toegang tot de Wsw is per 1 januari 2015 afgesloten en het rijksbudget wordt in 40 jaar afgebouwd. Door het teruglopend aantal Wsw-medewerkers en omdat het steeds moeilijker wordt om het vergrijzende bestand van Wsw-medewerkers te detacheren lopen de opbrengsten uit Wsw-activiteiten terug. Het risico is dat de tekorten op de begroting van Tiem en gemeente op de uitvoering van de Wsw hierdoor toenemen. Het totale risico uitvoering Wsw wordt gewogen op hoog.
Kwijtschelding
De risico’s zijn zeer beperkt en hebben vooral betrekking op de afvalstoffenheffing. Deze risico’s zijn afgedekt via de voorziening afvalstoffenheffing. Bij OZB en rioolheffing is de kwijtschelding qua omvang bijna te verwaarlozen. Het beperkte risico is in de risicomatrix op pm gesteld. Gevolg van de toename van de kwijtschelding is wel dat het bedrag dat ten laste komt van Afval sterk is toegenomen. Hiermee neemt ook het bedrag toe van de inwoners die wel afvalstoffenheffing betalen.