Fysiek domein

We stellen de mens en de menselijke maat centraal en beheren en onderhouden ons aanwezige areaal van o.a. wegen, verkeerslichten, openbare verlichting, kabels & leidingen en bruggen/tunnels vanuit functie en gebruikswaarde. Onze aanwezige infrastructuur en fysieke voorzieningen versterken daarmee waar mogelijk het woon-, leef- en vestigingsklimaat. De focus ligt daarom naast de basistaak ‘in stand houden’ juist op het bijdragen aan de maatschappelijke en ruimtelijke uitdagingen, innovaties en ontwikkelingen; Wat zijn de opgaves vanuit de strategische thema’s, wat leeft er in de wijk en bij haar bewoners en zijn er stedelijk opgaven relevant? We kijken kritisch of bestaande elementen/objecten nog wel een functie hebben en anticiperen op toekomstig (ondergronds) ruimtegebruik. Daarop voeren we nadrukkelijk de regie en we zorgen voor verbinding en integraliteit door werk met werk te maken met andere doelen binnen programma’s 5, 6 en 7. We zorgen ervoor dat de basis veilig en op orde is en aansluit op de (veranderende) behoefte. Tegelijkertijd beheren we met een blik die verder dan een paar jaar vooruit kijkt.

Onze beschikbare infrastructuur en fysieke voorzieningen richten we in vanuit het perspectief van de gebruikers en de omgevingsvisie. Daarmee dragen we bij aan het versterken van de verbindingen tussen gebieden en wijken in de stad. Maatwerk maken we mogelijk en we zorgen ook dat het beheer zoveel mogelijk adaptief meebeweegt met de stad en de behoefte van haar inwoners en gebruikers. De grotere opgaven vanuit o.a. de strategische agenda binnenstad en de Spoorzone hebben daarbij specifiek aandacht, net zoals we proberen om zoveel mogelijk de ambities op het gebied van klimaat, energie en circulariteit mee te nemen in ons uitvoeringsprogramma. Leidend principe is om een stedelijker en levendiger klimaat te realiseren, met ruimte en vrijheid voor onze inwoners en partners om mee te doen en actief initiatieven te ontplooien.

In het kader van beveiliging systemen gemeentelijke kapitaalgoederen en vastgoed zijn in 2020 de processen en systemen van de procesautomatisering (ten behoeve van aansturing verkeersregelinstallaties, gemalen, bruggen) in beeld gebracht. Er is nog geen zicht op de weerbaarheid van de systemen. Hiervoor maken we een plan om in 2021 een ethische hacker onze systemen gecontroleerd te laten toetsen. Zie hiervoor ook bestedingsvoorstel 37.

Door inspecties uit te voeren en de resultaten te toetsen aan de geldende normen en richtlijnen verkrijgen we inzicht in de prioritering van het benodigde onderhoud en de benodigde vervangingen van de kapitaalgoederen wegen, verkeerslichten, openbare verlichting en bruggen/tunnels. Hierbij gebruiken we ons beheersysteem Obsurv, de MJOP kaarten en het GIS systeem. Het proces van de integrale prioritering (MJOP) is in werksessies verder uitgewerkt. Alle opgaven (dus niet alleen onderhoud en vervanging, maar ook mobiliteits-, wateroverlast-, hittesstress-, energie- en woningbouwopgave) komen hier samen. In 2021 zijn de opgaven inzichtelijk gemaakt en zijn we op het punt aangekomen om de spelregels van het prioriteren toe te gaan passen. Ook het gebiedsgerichte werken en de resultaten van Buurt voor Buurt (resulterend in een wijkopgave) nemen we hierin mee.

Bij het daadwerkelijk uitvoeren van de werkzaamheden in de openbare ruimte stemmen we dit zoveel mogelijk af met de opgaven en wensen vanuit de wijk.

Voor de onderhoudsprogrammering hebben we in 2021 we naast de inspecties ook onderzoeken uitgevoerd, zoals naar de Machinerichtlijn (veilig bedienen van beweegbare bruggen) en naar de draagkracht van de bruggen. De resultaten op basis van een risico-afweging (aspecten veiligheid, technische kwaliteit en het voorkómen van kapitaalvernietiging) leiden tot een planning en -begroting.  De 'nieuwe' standaard in de totstandkoming van de programmering en het daadwerkelijk uitvoeren van de werkzaamheden is dat meer en meer de gemeentelijke ambities op het gebied van Biodiversiteit, Energietransitie, Circulariteit en Klimaatadaptatie (BECK), daar waar er raakvlakken zijn, een plek krijgen. Op projectniveau voeren we dat zoveel mogelijk door.

De ombouw van asfaltwoonstraten naar klimaatadaptieve straten is grotendeels in 2021 uitgevoerd in Aa-landen Zuid en de voorbereiding voor Wipstrik fase 1 is gestart. In het ombouwprogramma is naast Klimaatadaptatie, Energietransitie en Circulariteit ook burgerparticipatie een onderdeel in de realisatie van het project. Gebiedsgericht zijn in 2021 voor Holtenbroek een aantal straten opgevoerd voor ombouw, die de komende jaren in uitvoering gaan.

Met betrekking tot cybersecurity zijn er een aantal kwetsbaarheden opgelost in de automatisering van de bediening van de verkeersregelinstallaties, gemalen en bruggen.

We zorgen voor passende en functionele bovengrondse- én ondergrondse fysieke voorzieningen vanuit de opgave van wijk en stad, zodanig dat:

• We zoveel als mogelijk anticiperen op de toekomst (klimaat, energietransitie en circulariteit) in de totstandkoming van het integralel meerjarenopgave programma (MJOP).
• We het functioneel en veilig gebruik van de openbare ruimte  borgen vanuit een risicogestuurde benadering op basis van landelijke normeringen.
• Kansrijke initiatieven vanuit onze inwoners en partners ontplooid kunnen worden door als regisseur op te treden en alle opgaven bij elkaar te brengen.

Visie op het Beheer van de Openbare Ruimte in Zwolle (BOR) 2015

Algemene Verordening Ondergrondse Infrastructuur (AVOI) 2012

Algemene Verordening Ondergrondse Infrastructuur (AVOI) 2020/2021

Versnelling ombouw energiezuinige openbare verlichting 2020 – 2023

William Dogger

Activiteiten MJOP

• Werken volgens het proces van het MeerJarenOpgaveProgramma (MJOP) en het integraal positioneren ervan.
• Structurele inspecties/schouw, waarbij de uitkomsten worden geprioriteerd in de jaarlijkse onderhoudsprogrammering en eventuele aangepaste regelgeving (bijv. (Europese) machinerichtlijn).
• De beheer -en mobilteitsopgaven vertalen in een robuust en afgewogen (meerjarig) investeringsprogramma.
• Uitvoeren jaarplannen onderhoud voor oa. wegen, openbare verlichting, verkeerslichten, civiele kunstwerken inclusief de implementatie van de KEC-toets (bijv. nieuw circulair groot onderhoudscontract wegen) (koppeling met doelen 5.1.2 en 6.4.1) en afstemming met de wijken.

Activiteiten m.b.t. een veilig gebruik van openbare ruimte (koppeling met doel 7.2.3)

• Het uitvoeren van de clusteroverstijgende ontwikkelagenda (opgesteld in 2020 mede op basis van 'Grip op kapitaal'/ asset management).
• Actuele informatie in beheersystemen (basis op orde) als input voor een betrouwbaar MJOP en deze via het Geo-informatieportaal beschikbaar stellen.
• Het jaarlijks actualiseren van de meerjarige beheerplannen (risicogestuurde benadering waarbij we "heel en veilig" als ondergrens bewaken) gebaseerd op landelijke normeringen.
• Toezicht bij activiteiten en projecten in de openbare ruimte conform richtlijnen voor Veilig Werken langs, aan en op de weg.
• Doorontwikkelen informatiegestuurd beheer met behulp van data/sensoring i.c.m. markt/onderwijs.

Activiteiten m.b.t. het optreden als regisseur en het leveren van maatwerk

• Opnemen van kansrijke opgaven vanuit wijkgericht werken en de gebiedsagenda’s (al dan niet gekoppeld aan omgevingsvisie) in MJOP en de jaarplannen beheer en onderhoud (koppeling met doelen 7.1.1 en 6.1.1).
• Visie en beleid opstellen m.b.t. het (toekomstig) ruimtegebruik in de ondiepe ondergrond vanuit energie- en wateropgaven (koppeling met doel 6.4.3). Als onderdeel van de Begroting 2021 wordt ter uitvoering van dit doel voorgesteld om in te stemmen met bestedingsvoorstel 38.
• Verbinding zoeken en koppeling maken met investeringen vanuit o.a. de strategische agenda binnenstad, het versterken van wijkwinkelcentra (koppeling met doel 5.2.1) en de Spoorzone (koppeling met doel 6.3.1).
• Het actief invulling geven aan (boven)regionale samenwerking t.b.v. efficiency en kennis.
• Het regisseren dat behoeften uit de wijk zoveel mogelijk meegenomen worden in het jaarlijks uitvoeringsprogramma.

Activiteiten MJOP

• Het MeerJarenOpgaveProgramma staat centraal op de agenda (over de afdelingen heen) en alle opgaven zijn geadresseerd, ook de onderhouds- en vervangingsopgave. De onderhouds- en vervangingsplanning is periodiek besproken met mobiliteit en heeft geleid tot synergievoordelen.
• Onderzoek door een extern adviesbureau naar een aantal beweegbare kunstwerken wijst uit dat deze niet voldoen aan de machinerichtlijn, die het veilig bedienen borgt. De benodigde aanpassingen zijn in beeld gebracht en de planning is deze in 2023 uit te voeren.
• De geplande onderhoudsopgaven voor wegen, openbare verlichting, verkeersregelinstallaties en civiele kunstwerken zijn ondanks corona uitgevoerd volgens het plan van 2021, waardoor de technische veiligheid geborgd is en kapitaalvernietiging voorkomen wordt. De uitvoering staat door gebrek aan capaciteit (ook bij aannemers) en materiaal staat wel onder druk, wat zich uit in doorlooptijden en hogere kosten.

Activiteiten m.b.t. een veilig gebruik van openbare ruimte (koppeling met doel 7.2.3)

• De jaarlijkse actualisatie van de beheerplannen en het bundelen in de nota kapitaalgoederen maken inzichtelijk dat met name de onderhoudsstrategie voor verhardingen niet meer voldoet. De kwaliteit blijft achter bij de ambitie van de visie openbare ruimte. We borgen de veiligheid door klein onderhoud uit te voeren. In 2021 zijn de scenario’s en risico’s nader uitgewerkt en inzichtelijk gemaakt in de nota kapitaalgoederen. Deze is in 2022 gereed en zal ter besluitvorming aangeboden worden.
• Specifiek zijn de vervangingsinvesteringen de komende 10 jaar inzichtelijk gemaakt. Ook dit werken we uit in de nota kapitaalgoederen.
• Voor het borgen van de installatieverantwoordelijkheid volgens de NEN3140 (veilig werken aan ‘alles met een stekker’) is aangepakt en heeft geleid tot een concept handboek (met procedures) en een implementatieplan. In 2022 zullen we met de afdelingen de feitelijke implementatie concreet maken en uitvoeren.

Activiteiten m.b.t. het optreden als regisseur en het leveren van maatwerk

• Bij het MJOP en het voorbereiden van de werkzaamheden betrekken we de wijkbeheerders en wijk managers. We maken meer en meer gebruik van de resultaten van Buurt voor Buurt, wat  niet alleen leidt tot inzicht in de wijkopgave maar deze data helpt ook met de wijze van inrichten van de participatie.
• In het opgestelde groot onderhoudscontract wegen is expliciet circulariteit en terugdringen emissie opgenomen. Dit contract is aanbesteed en zal in 2022 toegepast worden.

De lasten en de baten laten een voordelig saldo zien van € 246.893 en € 135.904. Omdat € 313.842 meer wordt toegevoegd aan de reserves, en € 58.343 minder wordt onttrokken, ontstaat uiteindelijk een voordelig resultaat van € 10.612.

Het voordeel op de lasten van € 246.893 wordt gerealiseerd door:

• Een aantal opdrachten lopen door naar 2022 waardoor er € 313.843 minder is uitgegeven. Dit bedrag is toegevoegd aan de reserve nutvw-fysiek waardoor de toevoeging eveneens € 313.843 hoger is.
• Er is € 41.343 minder besteed op verplichtingen die waren overgelopen vanuit 2020. Dit bedrag is minder onttrokken aan de reserve-nutvw fysiek waardoor de onttrekking uit de reserve eveneens € 41.343 lager is.
• In verband met lagere bestedingen onderhoud van € 16.000 is er eveneens € 16.000 minder onttrokken aan de onderhoudsreserve van BOR.
• Daarnaast is er € 124.293 aan hogere kosten voor herstelkosten van verhaalbare schades (zie ook baten), hogere kosten electra en gladheidsbestrijding.

Het voordeel op de baten van € 135.904 wordt gerealiseerd door:

• Als gevolg van een aantal omvangrijke trajecten is € 52.468 meer ontvangen aan vergoedingen voor toezicht en herstelkosten op verleende vergunningen voor ondergrondse leidingen. Daarnaast zijn er € 19.609 minder legesvergoedingen ontvangen; dit komt met name doordat de gemiddelde lengte korter was dan begroot (voor vergunningen onder de 1000m).
• Er is € 60.602 aan schadevergoedingen ontvangen voor verhaalbare schades.
• Daarnaast zijn er een aantal vergoedingen ontvangen met een gezamenlijk voordeel van € 42.443.

Wegen reconstructies

• De Klimaatbestendige ombouw van (onderhoudsbehoeftige) asfalt woonstraten in Aa landen zuid is grotendeels uitgevoerd en zal begin 2022 afgerond en afgerekend worden. In 2021 is ook gestart met de voorbereiding van een aantal straten in Wipstrik (fase 1), die in 2022 aanbesteed zullen worden. De bestrating aan het Kraanbolwerk kon vanwege capaciteit bij de aannemer niet meer in 2021 uitgevoerd worden, dit zal begin 2022 plaatsvinden.
• De reconstructie Wipstrikkerallee heeft tot op heden niet plaatsgevonden. Dit vanwege aanvullende aanpassingen (inrichting 30 km zone) vanuit mobiliteit, waarvoor geen / onvoldoende financiële middelen beschikbaar zijn. Vanuit het principe schoon, heel en veilig heeft er in 2019/2020 wel onderhoud plaatsgevonden.

Ombouw naar LED
Voor de Vervolgimpuls energiebesparende ombouw openbare verlichting  is op 25 november 2019 de versnelling ombouw energiezuinige openbare verlichting 2020-2023 (besluit 20191125-9) vastgesteld, die 2020 in uitvoering is gegaan. De ombouw loopt op schema en gaat voorspoedig. Naar verwachting zullen in 2022 alle conventionele armaturen vervangen zijn, waarna de oudere Led lampen aan de beurt zijn. In 2023 maken we de balans op en zal het vervolg aangeboden worden.

Overige kredieten

• De beoogde civiele investeringen aan de AOW brug en de Pelserbrug zijn uitgesteld, aangezien we een onderzoek naar de consequenties van de aanpassingen aan deze bruggen agv de Machinerichtlijn in beeld hebben gebracht. De civiele en elektromechanische werkzaamheden voeren we integraal uit in 2023.
• De werkzaamheden aan de Holterbroeker-, Mastenbroekerbrug en het vervangen van de marifoon hebben vertraging opgelopen als gevolg van lange levertijden. De bestelling is gedaan en zal in 2022 uitgevoerd worden. De overige aanpassingen aan de kunstwerken zijn wel op planning uitgevoerd.
• In 2021 zijn tbv het vervangen van onderdelen van de VerkeersRegelInstallaties (VRI) aangeschaft, maar nog niet alle zijn uitgevoerd. Dit vindt begin 2022 plaats.  

Ombouw openbare verlichting naar LED

Wegen reconstructies

Wegen reconstructies 2019

2020-Verkeersregelinstallaties

2020-AOW brug vervangen houten leuning

2020-AOW brug conserveren

2020-AOW brug MRL

2020-Hanekampbrug renovatie

2020-Diverse houten bruggen

2020-Spoolderbergburg brugleuning

2021-Verkeersregelinstallaties

2021-Bestrating Kraalbolwerk, e.a.

2021-Pelserbrug vervangen cilinder

2021-Pelserbrug besturingskast

2021-Holtenbroekerbrug camerasysteem brug

2021-Holtenbroekerbrug intercom brugbediening

2021-Holtenbroekerbrug slagbomen vervanging

2021-Hofvlietbrug conservering

2021-Mastenbroekerbrug camera

2021-Mastenbroekerbrug intercom

2021-Twistvlietbrug camerasysteem

2021-Twistvlietbrug cameramast

2021-Brugbediening marifoon

2021-Houten bruggen vervanging

2021-Voegovergangen vaste brug

2021-Frankhuisbrug conservering

2022-Vervanging asfalt

2022-Vervanging asfalt element/beton

2022-Vervanging verkeersregelinstallaties

2022-Hanekampbrug landverkeerseinen

2022-Handkampbrug conservering

2022-Vispoortenbrug bekabeling

2022-Holtenbroekerbrug hoofdverdeling en binneninstallatie

2022-Katerveersluis vervangingen brug

2022-Westenholtenbrug conservering

2022-Vervanging houten bruggen

2022-Bruggen voegovergangen

Hieronder wordt een financiële toelichting gegeven op de projecten, de inhoudelijke toelichting is opgenomen onder de toelichting "realisatie kredieten".

Afgesloten projecten in 2021
Slechts drie projecten zijn in 2021 afgerond: project vervanging verkeersregelinstallaties 2020, conservering Hofvlietbrug en conservering Frankhuisbrug. Veel projecten zijn vertraagd door beperkte beschikbaarheid van aannemers en materialen.